onsdag 17. mars 2010

Sunn Sunn Møring Møring

Eg elsker dialekta mi. Eg hadde glatt blogga på sunnmørsk, om eg hadde trudd at nokon som helst utanfor Sunnmøre hadde skjønt eit kvekk (dette har og litt med å gjere at eg har mi heilt eiga oppfattninga av korleis ulike ord skal stavast).
Alle gamle ord og uttrykk eg kan karre til meg frå bestemødre, fedre o.s.b. er gull verdt. Her kjem nokre favorittar. Utan forklaring, du kan kalle det ein gjettekonkurranse om du vil :) Eg veit heller ikkje om alle desse er reine sunnmørsuttrykk. Men dog.
  • De e'kje pire
  • De heng'kje på greip
    eller min personlege vri (ofte brukt på fotballkamp):
    De heng'kje på nokke som helst form for greip
  • Røyte gale
  • Heile hørva
  • Istjøkel
  • Lykjel
  • Opponde
  • Nøvinj
  • Høke
  • Atteføkjin
  • Oppi/atti nøva
  • Fluksepålina eller Tultrepålina
  • Fineskrin
  • Manta
  • Nete
  • Grauthaud
  • Vasedallj
  • Stutakonge
  • Sirompa
Frå farfar (som døyde før eg i det heile tatt var på teiknebrettet) kjem eit av dei absolutte favorittordtaka mine:
Sjit oppi eine nøvinj, å ønsk oppi den andre, å sjå kar du fer mest

Eller eit anna uttryk frå same mann, som kanskje hadde vore aktuelt i somme toppklubbar i fotball...
De gjeng'kje to store oppi en sekk

Og for oss som er singel kan det vere greit å hugse at
Du koka'kje mykje suppe på et fint haud


Farfar var, i fylje pappa, eit bibliotek av gamle ord og uttryk. Han hadde alltid eit uttrykk som passa situasjonen. Som om han til dømes fekk spørsmål om kva det var til middag;
I dag ska oss slenge magen oppå ømnen å varme oppatt de oss ha i går

Farmor har og eit av favorittuttrykka mine, som mine eigne både barn og barnebarn skal få høyre opptil fleire gonger;
Den som kjøpe alt han ser, den fer gråte når andre ler

Russeavisa vår heite forøvrig Riv rus(s)skane gale, og igjenspeila heilte prosessen med å lage den.

Og til slutt den ulitmate utfordringa:

Pøytehøppandes ikønn me bastus å pjækert

Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar